Tέχνης τόπος: ‘’ΔΟΚΤΩΡ ΓΚΛΑΣ’’ του Γιάλμαρ Σέντερμπεργκ, Θέατρο Φούρνος, γράφει ο Άγγελος Μαρίνος

"Το ρόλο μας τον διαλέξαμε οι ίδιοι εμείς – την πρώτη μέρα που διστάσαμε να πάρουμε μια απόφαση ή που σταθήκαμε εύκολοι σε μιαν αναβολή. Όλα όσα αρνηθήκαμε – αυτό είναι το πεπρωμένο μας." Τάσος Λειβαδίτης, "Αλλά κάτεχε ότι μονάχα κείνος που παλεύει το σκοτάδι μέσα του θα ‘χει μεθαύριο μερτικό δικό του στον ήλιο." Οδυσσέας Ελύτης, "Κανένας δεν έχει δικαίωμα να εξουσιάζει τα μάτια μου, το στόμα μου, τα χέρια μου, τούτα τα πόδια μου που πατάνε τη γης" Γιάννης Ρίτσος, "Σ’ αυτόν τον κόσμο που ολοένα στενεύει, ο καθένας μας χρειάζεται όλους τους άλλους. Πρέπει να αναζητήσουμε τον άνθρωπο όπου κι αν βρίσκεται." Γιώργος Σεφέρης

Τρίτη 28 Νοεμβρίου 2023

‘’ΔΟΚΤΩΡ ΓΚΛΑΣ’’ του Γιάλμαρ Σέντερμπεργκ, Θέατρο Φούρνος, γράφει ο Άγγελος Μαρίνος

Γιάλμαρ Σέντερμπεργκ

‘’ΔΟΚΤΩΡ ΓΚΛΑΣ’’

Ο θεατής θα παρακολουθήσει αυτό το καλογραμμένο κείμενο του Γιάλμαρ Σέντερμπεργκ, σε μετάφραση της Αγγελικής Νάτση!, να παίρνει ‘’σάρκα και οστά’’ στη σκηνή, σε γοργούς ρυθμούς, μ’ έναν θίασο που ανταποκρίνεται με πληρότητα στις απαιτήσεις του.

Μιας και μιλάμε όμως για θέατρο, σπουδαιότητα έχει και η θεατρική διασκευή από τον Άγγελο Χατζά!

Δεν επιλέγω ν’ αποκαλύπτω την πλοκή και το φινάλε, για να υπάρχει μεγαλύτερο ενδιαφέρον για τον θεατή.

Παρακολουθώντας την παράσταση, ‘’μπαίνεις’’ όλο και περισσότερο σ’ ένα περιβάλλον νουάρ, μεταξύ ονείρου και πραγματικότητας, τρέλας και λογικής. Ταυτόχρονα, διέτρεχαν τον λόγο και τη δράση φροϋντικές αναφορές, ειρωνεία και υπονοούμενο χιούμορ και σε πολλά χρονικά σημεία ένας ερωτισμός, αλλά και φόβος για κάτι αναπάντεχα κακό.

Αναδεικνύονταν ηθικά ταμπού και θρησκευτικά θέσφατα, που υπογραμμίζονταν εύστοχα και φυσικά οι οικογενειακές σχέσεις και οι κοινωνικές δομές.

Σε πολλά σημεία του έργου υπάρχουν σκωπτικοί σχολιασμοί που θα μπορούσαν να βγάλουν, ακόμα και αβίαστο γέλιο… πικρό ναι!… αλλά δεν ήταν σκηνοθετική οδηγία για να πλασαριστούν μ’ αυτόν τον τρόπο.

Όλα τα παραπάνω, αποδίδονταν μ’ έναν πολύ συγκρατημένο και ‘’ευγενικό’’ τρόπο, σκόπιμα διδαγμένο απ’ τον σκηνοθέτη Άγγελο Χατζά. Τους οδήγησε σε μια πολύ καλή παράσταση! Σε μια αρμονία και ισορροπία δημιουργείται η θεατρική συνθήκη, αναδεικνύοντας τις αρετές του έργου.

Σ’ αυτό το ημερολόγιο, ο Δόκτωρ Γκλας, ακροβατεί μεταξύ του κοινού δικαίου, αλλά και του ιδίου οφέλους. Θα μπορούσαμε να πούμε πως προσπαθεί να κατανοήσει την ανθρώπινη ύπαρξη και μέσα απ’ αυτό να ‘’κερδίσει’’ την γνώση της ύπαρξής του. Είναι ευφυής και χειρίζεται άψογα τους άλλους. Αντιλαμβάνεται τους ανθρώπους μόνο με επιστημονικό τρόπο. Αισθάνεται διανοητικά ανώτερος και ταυτόχρονα περιφρονεί τον εαυτό του. Δεν του αρέσει η εμφάνισή του, αλλά ούτε κι ο χαρακτήρας του. Δεν έχει αποφασίσει τι είναι ο γιατρός. Αναλογίζεται: ‘’Ένας γιατρός πρέπει να ‘ναι ή φιλάνθρωπος ή φιλόδοξος’’…

Διακατέχεται από μια τάση να φτιάχνει στο μυαλό του ιστορίες (‘’υποθέσεις εργασίας’’), που του ‘’τρώνε’’ πολύ από τον χρόνο σκέψης του και ταυτόχρονα υπάρχουν υποχρεώσεις που δεν τον αφήνουν να σκεφτεί. Βρίσκεται σε μια δίνη και όλα γύρω του περιστρέφονται σε κύκλο. Από σκοτάδι σε σκοτάδι. Βάζει αδιάκοπα στον εαυτό του ερωτήματα που δύσκολα μπορούν ν’ απαντηθούν απ’ τον μέσο άνθρωπο της κοινωνίας της εποχής του (Στοκχόλμη στις αρχές του 1900). Στη διαπλοκή της σκέψης, για μια συγκεκριμένη και ιδιαίτερη πράξη, με πράξη βοήθειας προς τον συνάνθρωπο, παραπαίει, γιατί καταλαβαίνει πως έχει συμφέρον! Μπαίνει στο παιχνίδι της βοήθειας, έχοντας στόχο το προσωπικό όφελος. Στην πορεία τα πράγματα μπαίνουν στη φάση της μεγάλης απόφασης να πραγματώσει την ιδιαίτερη αυτή πράξη, που όμως θα του αποφέρει προσωπικό όφελος!

Στο ρόλο του δόκτωρος Γκλας, ο Άγγελος Χατζάς, εντυπωσιακός, γεμάτος ενέργεια!

Στο ρόλο της Χέλγκα, η Αργυρώ Λογαρά, με λαμπερή παρουσία και σκηνική συνέπεια!

Ο Γιάννης Νικολάου, στο ρόλο του πάστορα Γκριγκόριους, απολαυστικός με εσωτερικότητα!

Ο Φώτης Τσοτουλίδης, στο ρόλο του εραστή Ρέκε, καταπληκτικός!... σε πείθει!

Είμαι υποχρεωμένος ν’ αναφερθώ ξεχωριστά, τιμώντας την δουλειά των συναδέλφων και τον ιδρώτα τους στο σανίδι! Εξάλλου, θα κρίνετε μόνοι σας!

Όμως, δεν μπορώ και να μην αναφερθώ ιδιαίτερα στη σπουδαία δουλειά του σκηνοθέτη Άγγελου Χατζά! Ευφυής το λιγότερο! Έπλεξε και ανέδειξε ισότιμα τους ρόλους με αρμονία, εκμεταλλευόμενος στο έπακρο τα φυζίκ των ηθοποιών, αλλά και τις υποκριτικές τους δυνατότητες!

Η μουσική, τόση-όση και όπου χρειαζόταν!

Τα σκηνικά και τα κοστούμια άψογα!